Tìm hiểu về nguồn gốc, lịch sử hình thành và phát triển của Cider
Bạn đã bao giờ nghe về "Cider" - loại đồ uống có còn được làm từ nước ép táo lên men chưa? Đây là một loại đồ uống truyền thống có lịch sử lâu đời từ phương Tây. Ở Việt Nam, ta thường nhầm lẫn giữa "nước táo lên men" (hard Cider) với "nước ép táo" (sweet/soft Cider). Điểm khác biệt duy nhất giữa hai loại thức uống này đó là nồng độ cồn.
Nếu "soft Cider" đơn giản chỉ là một loại nước giải khát làm từ táo thì "hard Cider" lại được lên men và có chứa cồn. Nồng độ cồn của "hard Cider" khá nhẹ, chỉ khoảng 4-6% ABV, thấp hơn bia và rượu.
Một điểm đặc biệt nữa về loại thức uống này đó là vì được làm hoàn toàn từ táo - loại trái cây có vị ngọt và chua nhẹ tự nhiên, "hard Cider" không chứa gluten và đường khi so sánh với các loại đồ uống có cồn khác. Cider là sự hoà quyện giữa vị thơm nhẹ và sự cân bằng giữa hậu vị chua và ngọt của táo nhờ vào sự đa dạng về giống táo được dùng khi sản xuất.
Lịch sử và nguồn gốc của Cider
Cider vốn là một thức uống có lịch sử từ rất lâu đời. Người ta kể rằng, từ thời La Mã cổ đại, khi quân La Mã đặt chân sang nước Anh, họ đã bất ngờ khi thấy người Celt (cư dân cổ ở Anh và Tây Âu) ép và lên men táo để làm thành một loại rượu độc đáo. Chính sự ngạc nhiên và thích thú ấy đã khiến công thức làm Cider dần lan rộng khắp Châu Âu.
Về sau, đến thời Trung Cổ, các tu viện trở thành nơi gìn giữ và phát triển loại thức uống này. Các tu sĩ thử nghiệm nhiều giống táo và cách ủ khác nhau, nhờ vậy Cider ngày càng tinh tế hơn.
Trải qua bao thế kỷ, Cider vẫn giữ được vị trí đặc biệt trong văn hoá Châu Âu. Ở mỗi vùng - từ Anh, Pháp cho đến Tây Ban Nha - người ta lại có cách làm riêng, tạo nên những phong cách và hương vị khác biệt. Và cũng chính điều đó đã giúp Cider không chỉ là một loại đồ uống, mà còn là một phần trong bề dày văn hoá ẩm thực phương Tây.
Sau thế kỷ 19, Cider từng có giai đoạn bị lãng quên. Khi bia trở nên phổ biến và để lấy đất trồng cho việc công nghiệp hoá, nhiều vườn táo bị chặt bỏ. Ở Mỹ, thời kỳ cấm rượu (Prohibition) đã dẫn đến việc phá huỷ các vườn táo được dùng làm Cider.
Nhưng rồi từ cuối thế kỷ 20, loại thức uống này đã trở lại mạnh mẽ. Những nhà sản xuất Cider thủ công bắt đầu quay về với cách làm truyền thống: dùng táo địa phương, ủ men tự nhiên, tạo ra nhiều loại Cider đa dạng.
Ngày nay, Cider không chỉ là thức uống quen thuộc ở các nước phương Tây mà còn đang dần len lỏi vào nền ẩm thực của nhiều nước trên thế giới, trong đó có Đông Nam Á.
Ở Việt Nam, những phiên bản “hiện đại” của Cider cũng đang được đón nhận tích cực.
Cách làm ra một chai cider
Làm Cider thật ra khá đơn giản và mang tính truyền thống. Người ta bắt đầu bằng việc thu hoạch những quả táo chín mọng, rửa sạch rồi nghiền và ép lấy nước. Phần nước ép táo nguyên chất này được xem là “linh hồn” của Cider.
Tiếp theo, nước ép táo được cho vào thùng hoặc bình cùng men và bảo quản trong điều kiện nhiệt độ thích hợp. Trong vài tuần, men sẽ “ăn” đường trong táo và tạo ra cồn và gas tự nhiên. Tuỳ thuộc vào giống táo mà kỹ thuật lên men hoặc sự kết hợp các loại trái cây khác có thể tạo ra một phổ hương vị và phong cách rất đa dạng.
Khi quá trình lên men kết thúc, Cider được lắng, lọc và có thể được cho lên men lần hai trong chai để tạo độ sủi bọt - tương tự như champagne. Một số nhà làm Cider còn sáng tạo thêm bằng cách cho gia vị hay trái cây khác vào như gừng, ớt hoặc các loại quả nhiệt đới. Chẳng hạn như Saigon Cider đã dùng gừng tươi và ớt tươi Việt Nam để tạo ra những hương vị mang đậm chất bản địa.
Về cơ bản, quy trình này khá giống với cách làm rượu vang nhưng đơn giản hơn. Chính vì thế mà Cider được xem như là loại đồ uống có cồn dễ ủ hơn bia và rượu vang. Điều này khiến Cider trở thành lựa chọn cho cả các nhà sản xuất thủ công lẫn những người muốn tự làm tại nhà.
Saigon Cider - mang niềm tự hào nông sản Việt vào từng chai Cider
Ở Việt Nam, Cider còn khá mới mẻ. Trước đây, nhắc đến táo, nhiều người chỉ nghĩ ngay đến nước ép đóng hộp, giấm táo. Nhưng vài năm gần đây, phong trào đồ uống thủ công (craft) bùng nổ khiến Cider đang dần có chỗ đứng riêng
Trong quá trình nghiên cứu và phát triển sản phẩm, Saigon Cider đã mang đến làn gió mới về Cider với 3 sự lựa chọn: Táo nguyên bản (Original Apple), Táo - Gừng (Apple & Ginger), và Táo - Ớt (Apple & Chilli) - với gừng và ớt được lấy từ nguồn nông sản hữu cơ Việt Nam.
Cider là thức uống rất phù hợp với thời tiết Việt Nam, đặc biệt là những ngày nắng nóng. Một chai Cider mát lạnh có thể mang lại cảm giác khoang khoái nhẹ nhàng, làm dịu đi cái oi ả của ngày hè.
Cider là thức uống rất phù hợp với thời tiết Việt Nam, đặc biệt là những ngày nắng nóng. Một chai Cider mát lạnh có thể mang lại cảm giác khoang khoái nhẹ nhàng, làm dịu đi cái oi ả của ngày hè.
Lời kết
Cũng như nhiều loại đồ uống truyền thống, Cider mang trong mình một câu chuyện rất riêng. Trải qua lịch sử phát triển hàng trăm năm, công thức ít nhiều có thể thay đổi, nhưng Cider vẫn là Cider - luôn mang đến cảm giác thanh mát, sảng khoái và nhẹ nhàng cho người thưởng thức.
Ở Việt Nam, Cider vẫn còn mới mẻ nhưng cũng đã nhận được đón nhận từ người tiêu dùng. Nếu bạn vẫn chưa từng thử qua loại thức uống này, lần tới hãy order ngay một chai Cider khi tụ họp bạn bè nhé!